فرمول‌نویسی در کلاس بیمر با بسته babel و موتور lualatex

Question

با درود
ضمن تشکر از معرفی بسته babel
من به مثال فارسی دو فرمول اضافه (صفحه‌ی آخر) کردم. یکی در محیط align و دیگری در محیط cases. اولی در جای مناسب خود قرار نمی‌گیرد و دومی که اساسا درست حروف‌چینی نمی‌شود. لطفا راهنمایی کنید.
نمونه پیوست است.

Answer 1

مشکل نخست ارتباطی با این بسته خاص یا بسته babel نداره. مشکل نحوه برخورد موتور لواتک هست. اگر هر جایی از نوشتار دستور \the\pagedir را قرار بدهید متوجه می‌شوید که بسته babel یا این بسته داره از دستور بدوی \pagedir TRT استفاده می‌کنه که جهت صفحه را راست به چپ می‌کنه. همینطور این بسته داره از دستور بدوی \bodydir TRT استفاده می‌کنه. این دو دستور بدوی مشکلاتی دارند و نباید استفاده بشه. در حقیقت این مشکل شباهت خیلی زیادی به این مشکل داره با اینکه از دو موتور حروف‌چین متفاوت استفاده داره میشه.

دو راه‌حل وجود داره. بسته babel و بسته خاص باید بصورت کامل بازنویسی بشه و از دستورات بدوی \pagedir و \bodydir استفاده نشه. راه‌حل دوم دقیقا راه‌حلی است که در پرسش و پاسخی که لینک کردم داده‌ام.

مشکل دوم باگ بسته babel هست و مشکل موتور نیست.

همانطوری که در این پرسش و پاسخ تاکید کردم، بسته babel باگ زیاد داره و برای کارهای روزانه مناسب نیست.

این یک فایل کمینه هست که مشکل نخست رو بدون استفاده از بسته babel نشون می‌ده. کافیه دستورات بدوی \pagedir و \bodydir رو comment کنید یا پاکشون کنید تا ببینید مشکلی وجود نخواهد داشت.

\documentclass{article}
\usepackage{amsmath}
\pagedir TRT
\bodydir TRT
\pardir TRT
\textdir TRT
\begin{document}
    \begin{align*}
    x^4-y^4 & =\\
    &=(x^2+y^2)(x^2-y^2) \\
    &=(x^2+y^2)(x+y)(x-y)
    \end{align*}
    \[
    |x|=
    \begin{cases}
    x &  x>0 \\
    -x & x<0
    \end{cases}
    \]
 \end{document}

همونطوری که مشخصه مشکل دوم اینجا وجود ندارد.

Comments

درود بر وفای عزیز
ممنون از پاسخ دقیق شما

تنها دلیل استفاده از این بسته خاص برای من سایدبار آن بوده است وگرنه همانطور که گفتید مشکلات فراوان است

نظر داد May 20, 2020 - 07:09:00

توسط جلیل (216 امتیاز)

---

درود بر شما. از پیام شما و مهربانی شما سپاسگزارم. امیدوارم بتوانم بسته persiantex را تا پایان جولای برای انتشار نخستین نسخه رسمی آن آماده کنم. در این بسته تنها از دستورات بدوی \pardir و \textdir برای حروف‌چینی راست به چپ استفاده شده و بنابراین مشکلات اشاره شده را ندارد.

نظر داد May 20, 2020 - 07:13:43

توسط وفا (25.0k امتیاز)

Answer 2

سلام

یک راهش این است که با محیط‌های دیگری نوشته شوند. مثلاً به این صورت:

\begin{frame}
\frametitle{بخش 1}
\framesubtitle{زیربخش 1}
\begin{thm}
بزرگترین عدد اول وجود ندارد زیرا
\begin{enumerate}
    \item دلیل 1
    \item دلیل 2
\end{enumerate}
\[
\begin{split}
x^4-y^4 & =\\
&=(x^2+y^2)(x^2-y^2) \\
&=(x^2+y^2)(x+y)(x-y)
\end{split}
\]
\[
|x|=\left\{\mspace{-8mu}
\begin{array}{ll}
x &  x>0 \\
-x & x<0
\end{array}
\right.
\]
\end{thm}
\end{frame}

---

---

البته ممکن است اساتید مشکل اصلی را پیدا و حل نمایند.

Comments

با درود
ممنون از پاسخ شما
در حالت چند ضابطه اگر فرمول مفصل‌تر شود. باز جواب نمی‌دهد. به‌عنوان مثال به x  و -x توان دو بدهید و نتیجه را ملاحظه کنید. من یک فایل جدید بار‌گذاری کردم.

ویرایش شده 31 اردیبهشت 1399 توسط موسوی ندوشنی

نظر داد May 19, 2020 - 23:06:53

توسط موسوی ندوشنی (1.2k امتیاز)

---

بله متأسفانه دوباره به‌هم می‌ریزد. منتظر اساتید باشیم شاید یک راه کلی برای این مشکل پیدا کردند.
البته پیشنهاد می‌کنم اگه براتون امکان داره از قالبی که با زی‌پرشین طراحی شده باشه، استفاده کنین که چنین مشکلاتی ندارد.

نظر داد May 20, 2020 - 01:19:12

توسط bahman (3.3k امتیاز)

Answer 3

با سلام
کلاس beamer-rl ایراداتی دارد که باید به نویسنده اش اطلاع داد.

به جای محیط

align*

می توانید از

aligned

یا

split

در محیط ریاضی

\[   \]

همانطور که آقای میرزا خانی گفتند استفاده کنید.

برای محیطهای مانند

array

و

cases

باید زبان عوض شود به صورت زیر

{\selectlanguage{nil}
    \[
    |x|=
    \begin{cases}
    x &  x>0 \\
    -x & x<0
    \end{cases}
    \]
}

و

{ \selectlanguage{nil}
          \[
        |x|=\left\{
        \begin{array}{ll}
        1-x\frac{1}{\kappa} &  x>0 \\
        -x^2 & x<0
        \end{array}
        \right.
        \]
}

برای محیط align برای خارج نشدن شماره های از محیط های قضیه، اثبات، مثال و دیگر بلوکهای بیمر نیز باید زبان عوض شود (شماره ها انگلیسی می شود!)

\begin{exampleblock}{	مثال: محیط  align }
			\begin{align}
			a&=b\\
			&=c
			\end{align}
			{\selectlanguage{nil}
			\begin{align}
			 a&=b\\
			   &=c
			\end{align}
		}
	\end{exampleblock}

Answer 4

با سلام
با به روز رسانی تکلایو مشکلات محیطهای array ، cases، align و tabular در بسته babel و بسته beamer-rl حل شده است:

% !TeX program=lualatex
\documentclass[babel={layout=lists},10pt,t]{beamer-rl}
\usepackage{amsmath}
\babelprovide[import,main,mapdigits]{persian}
\babelfont[persian]{sf}{Yas}

% Themes with a Table of Contents Sidebar
\usetheme{PaloAlto}

% Themes without Navigation Bars
%\usetheme{Madrid}

% Themes with a Mini Frame Navigation
%\usetheme{Frankfurt}

% Themes with Section and Subsection Tables
%\usetheme{Warsaw}

%\usecolortheme{spruce}
\author{نویسنده}
\institute{لوالاتک}
\title{کلاس بیمر راست به چپ}
\date{}

\providetranslation{Theorem}{قضیه}
\providetranslation{Definition}{تعریف}
\providetranslation{Example}{مثال}
\providetranslation{Remark}{توجه}
\providetranslation{Lemma}{لم}

\begin{document}
\begin{frame}
\titlepage
\end{frame}

\begin{frame}
\frametitle{\contentsname}
\tableofcontents
\end{frame}

\section{بخش 1}
\subsection{زیر بخش}
\begin{frame}
    \frametitle{بخش 1}
    \framesubtitle{زیربخش 1}
\begin{theorem}
    بزرگترین عدد اول وجود ندارد زیرا
    \begin{enumerate}
        \item دلیل 1
        \item دلیل 2
    \end{enumerate}
    \begin{align*}
    x^4-y^4 & =\\
    &=(x^2+y^2)(x^2-y^2) \\
    &=(x^2+y^2)(x+y)(x-y)
    \end{align*}
  \[
|x|=\left\{\mspace{-8mu}
\begin{array}{ll}
1-x\frac{1}{\kappa} &  x>0 \\
-x^2 & x<0
\end{array}
\right.
\]
\end{theorem}
\end{frame}

\section{تست محیط های array, cases, tabular}
\begin{frame}{تست array, cases, tabular}

\begin{example}[محیط cases]
		\[ f=
\begin{cases}
A_{1}^2 &  x>0\ \text{اگر}\\
B_{1}^2 & x<0\ \text{اگر}
\end{cases}\]
$ f=
\begin{cases}
A_{1}^2 &  x>0\ \text{اگر}\\
B_{1}^2 & x<0\ \text{اگر}
\end{cases} $

\begin{align}
	a&=b+c\\
	d&=e+f+g
\end{align}
\end{example}

\end{frame}

\begin{frame}{تست array, cases, tabular}
	
\begin{alertblock}{بلوک هشدار!}
	
	\begin{equation}
		f=\left\{
		\begin{array}{ll}
			A_{1}^2 &  x>0\ \text{اگر}\\
			B_{1}^2 & x<0\ \text{اگر}
		\end{array}
		\right.
	\end{equation}	
	\[	f=\left\{
	\begin{array}{ll}
		A_{1}^2 &  x>0\ \text{اگر}\\
		B_{1}^2 & x<0\ \text{اگر}
	\end{array}
	\right.\]				
	\begin{table}
		\caption{یک جدول نمونه در وسط خط}
		\begin{tabular}{|l|l|}
			\hline
			\text{ستون سمت چپ} & \text{ستون سمت راست} \\  		          
			\hline
			$ a+b+c $ &  $ a+b+c $ \\
			\hline
			$ a $ & $ d $\\
			\hline
		\end{tabular}
	\end{table}
\end{alertblock}
\end{frame}

\end{document}

Comments

هیچ کدام از مشکلاتی که در پاسخم اشاره کردم حل نشدند کافیه شما از leqno برای درج شماره فرمول‌ها در سمت چپ استفاده کنید. آنچیزی که شما می‌بینید تنها وصله و پینه کردن است تا خروجی ظاهر درستی داشته باشد اما در باطن مشکل حل نشده است. برای حل مشکل align* مولف babel دقیقاً راه‌حل بسته bidi را استفاده کرده‌است بدون اینکه حتی دلیل آن را بداند.

سطر ۵۳ تا ۵۷ فایل amsmath-xetex-bidi.def را ببینید:

https://tug.org/svn/texlive/trunk/Master/texmf-dist/tex/xelatex/bidi/amsmath-xetex-bidi.def?revision=62073&view=markup

همینطور راه‌حلی که چند سال پیش در سایت tex.stackexchange درج کردم را ببینید:

https://tex.stackexchange.com/questions/134061

همچنین پرسش مولف beamer-rl و پاسخی که لینک به پاسخ من می‌دهد را ببینید:

https://tex.stackexchange.com/questions/621820

در آخر تغییر بسته babel را ببینید:

https://tug.org/svn/texlive/trunk/Master/texmf-dist/tex/generic/babel/luababel.def?r1=62166&r2=62165&pathrev=62166

کامنت زیر را خواهید دید:

 % Hackish, for proper alignment. Don’t ask me why it works!:

نظر داد Feb 26, 2022 - 06:23:52

توسط وفا (25.0k امتیاز)

---

همچنین فاصله قبل و بعد فرمول‌های نمایشی یا display math نادرست است.

نظر داد Feb 26, 2022 - 06:27:27

توسط وفا (25.0k امتیاز)

---

درود بر وفای عزیز
منتظر بسته `bidi` شما هستیم که فرمودید مشکلات با `beamer` راحل خواهید نمود

سپاس فراوان بابت دقت نظر و پاسخ سریعتان

نظر داد Feb 26, 2022 - 10:37:43

توسط جلیل (216 امتیاز)